TÜV Rheinland Polska dysponuje jednym z największych w kraju zespołów inspektorów zajmujących się kwalifikowaniem i egzaminowaniem personelu spawalniczego oraz certyfikacją systemów w tym obszarze. Na temat praktycznych aspektów pracy osób dbających o jakość w spawalnictwie rozmawiamy z Leszkiem Zadrogą, Kierownikiem Produktu w Sekcji Spawalnictwa i Certyfikacji TÜV Rheinland Polska.

Nazwa komórki, w której Pan pracuje – Sekcja Spawalnictwa i Certyfikacji sugeruje, że to właśnie usługi związane ze spawalnictwem są głównym elementem waszej działalności. Jak to wygląda w praktyce?

Sekcja jest częścią Działu Usług dla Przemysłu, praca naszych kilkudziesięciu specjalistów (rzeczoznawców i inspektorów) to w głównej mierze certyfikacja systemów i personelu w szeroko rozumianym obszarze spawalnictwa. Do głównych usług, które możemy wymienić należą: certyfikacja personelu połączeń nierozłącznych, nadzór rynku w obszarze Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 305/2011 ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzenia do obrotu wyrobów budowlanych, certyfikacji procesów w zakresie normy EN 3834, nadzór rynku w obszarze urządzeń ciśnieniowych wg Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/68/UE, certyfikacja zakładów wg Przepisów ASME, odbiory materiałów i urządzeń wg przepisów IBR (Indian Boiler Regulation). Nasi eksperci zajmują się także opracowaniem protokołów kwalifikowania technologii spawania WPQR, usługami w obszarach antykorozji, badań nieniszczących NDT, badaniami niszczącymi oraz odbiorami i nadzorami w obszarze budownictwa. W praktyce inspektorów i rzeczoznawców TÜV Rheinland Polska można spotkać zarówno na placu budowy, np. Warsaw Spire, jak i w zakładach produkcyjnych, ośrodkach szkolenia spawaczy czy zakładach przemysłowych.

Rzeczoznawcy TÜV Rheinland codziennie odwiedzają firmy w całej Polsce. W jaki sposób ich praca wpływa na funkcjonowanie zakładów?

Nasza praca polega na stałym monitoringu zakładów, odbiorach jednostkowych i seryjnych produktów, prowadzonych zarówno u producentów, jak i na budowach. Ponadto zajmujemy się także certyfikacją zakładów, prowadzeniem seminariów informacyjnych w celu poszerzanie wiedzy i kompetencji personelu na różnych szczeblach w zakładach produkcyjnych. Inspekcje i certyfikacje prowadzone przez naszych ekspertów mają na celu ciągłe doskonalenie procesów w zakładach, co finalnie prowadzi do poprawy jakości produkcji i osiągnięcia sukcesu rynkowego.

Zajmujecie się także kwalifikowaniem i egzaminowaniem spawaczy oraz wydawaniem tzw. paszportów. Ile takich dokumentów zostało do tej pory wydanych? Czy na podstawie wieloletniego doświadczenia egzaminatorów TÜV Rheinland Polska może Pan wyciągnąć wnioski co do poziomu kompetencji polskich spawaczy?

Faktycznie zajmujemy się kwalifikowaniem i egzaminowaniem personelu połączeń nierozłącznych w obszarze połączeń spawanych, zgrzewanych, lutowanych, klejonych itp. TÜV Rheinland Polska dysponuje jednym z największych w kraju zespołów inspektorów w tym obszarze. Współpracujemy także z kilkudziesięcioma uznanymi ośrodkami spawalniczymi. Rocznie wystawiamy około 10 000 uprawnień w tym obszarze.

Odpowiadając na pytanie dotyczące poziomu kompetencji polskich spawaczy, z pełną odpowiedzialnością powiem, że możemy pochwalić się ich umiejętnościami. Na rynku pracy polscy specjaliści w tym obszarze są bardzo poszukiwani, dobrze wynagradzani i cieszą się dużą renomą. Osoby, które mają certyfikat, wydany przez jednostkę uznaną na całym świecie, jak TÜV Rheinland zyskują tym samym pewność zdobycia zatrudnienia w wybranym kraju.

Co reguluje norma ISO 9606? Na czym polega egzaminowanie spawaczy zgodnie z tą normą?

5 lutego 2014 roku PKN zatwierdził w Polsce normę PN-EN ISO 9606-1, która zastąpiła popularną i obowiązującą w poprzednich latach normę PN-EN 287-1 z 2011 roku. Norma z PN-EN ISO 9606-1 reguluje obszar związany z certyfikacją personelu wykonującego połączenia nierozłączne stali. W normie tej zawarte zostały zasady techniczne dotyczące egzaminu kwalifikacyjnego spawaczy. A także, co ważne – upoważnienia tego rodzaju kwalifikacji na rynku, regulowanym przepisami europejskimi, niezależnie od typu wyrobu.

Certyfikacja personelu na zgodność z wymaganiami normy PN-EN ISO 9606-1 wiąże się z przeprowadzeniem w obecności egzaminatora lub jednostki egzaminacyjnej, jaką jest TÜV Rheinland, egzaminu kwalifikacyjnego. Egzamin przeprowadzany jest najczęściej na blasze lub rurze albo na innym odpowiednim wyrobie. Powinien być przeprowadzony dla spoiny czołowej lub spoiny pachwinowej z wykorzystaniem spoiwa jednej z grup materiałowych od FM1 do FM6 i prawidłowo dobranego materiału podstawowego grup materiałowych od 1 do 11(zgodnie z ISO 15608).

Przed przystąpieniem do egzaminu kwalifikacyjnego należy również dokładnie określić pozycję spawania, aby zakres otrzymanych kwalifikacji obejmował faktycznie wykonywane prace spawalnicze. Po wykonaniu złącza egzaminacyjnego, wcześniej przygotowana próbka, prawidłowo oznaczona, poddawana jest badaniom w zależności od rodzaju materiału i rodzaju złącza. Jeżeli próbka spełnia kryteria akceptacji dla niezgodności spawalniczych, wydawane jest świadectwo kwalifikacyjne egzaminu spawacza, które zawiera oznaczenie kwalifikacyjne w zakresie uzyskanych uprawnień, z określonym okresem ich ważności.

Eksperci TÜV Rheinland Polska dbają o jakość w spawalnictwie. Ta z kolei osiągana jest poprzez ciągłe doskonalenie procesów oraz poprawę kompetencji personelu w zakładach. Jednostka także poszerza swoje uprawnienia, uzyskując kolejne akredytacje. Co dzięki tym wysiłkom zyskają klienci?

Sektor przemysłowy w Polsce rozwija się dynamicznie, firmy z którymi współpracujemy, wchodzą na nowe rynki jak Bliski Wschód, Ameryka Południowa, Ameryka Północna, czy rynek azjatycki. W związku z tym w naturalny sposób rosną oczekiwania ze strony naszych partnerów w zakresie odbiorów, certyfikacji personelu i zakładów. TÜV Rheinland Polska chcąc sprostać oczekiwaniom klientów i wymaganiom nowych rynków, podnosi wiedzę i kompetencje, konieczne do uzyskania nowych akredytacji, notyfikacji i uprawnień międzynarodowych. Wszystko po to, aby móc dopuszczać produkty, zakłady i personel do wprowadzania produktów i usług na nowe rynki. Poszerzanie krajowych i międzynarodowych kompetencji jednostki pozwala naszym klientom zyskać ponowność, że ich produkty dopuszczone na rynek poprzez współpracę z TÜV Rheinland Polska będą spełniały wymagania przepisów i norm krajowych i międzynarodowych obowiązujących na danym rynku.

Kamil Krzych, Kierownik Działu Jakości w Zakładach Automatyki „POLNA” S.A.:

„Polna S.A. sprzedaje swoje wyroby zarówno w kraju, jak i za granicą. Głównymi kierunkami eksportu są kraje takie jak: Czechy, Niemcy, Rosja, Ukraina, gdzie mamy zawarte umowy z dystrybutorami. Rynek czeski i niemiecki funkcjonuje w ramach Unii Europejskiej i nie wymaga specjalnych dopuszczeń. Na rynku ukraińskim mamy certyfikaty wydane przez państwowe organy certyfikacji na podstawie wymagań GOST. Jeżeli chodzi o rynek rosyjski i tak zwanej Unii Celnej (Rosja, Białoruś, Kazachstan), zgodnie z wymogami obowiązujących reglamentów, mamy ustalonych przedstawicieli, którzy biorą odpowiedzialność za nasze produkty na rynku Unii Celnej i uzyskali odpowiednie certyfikacje.

Wielokrotnie korzystaliśmy z usług ekspertów TÜV Rheinland Polska, głównie pod kątem kategoryzacji danych produktów, jak również podczas projektowania, sprawdzania i wprowadzania na rynek nowych wyrobów. Korzystamy również z szerokiej oferty usług szkoleniowych oferowanych przez jednostkę. Współpraca z TÜV Rheinland Polska układa się wzorcowo, już od wielu lat.”