CEMEX bierze odpowiadzialność za środowisko
CEMEX Polska to modelowy przykład, jak prowadzić działalność produkcyjną z poszanowaniem środowiska naturalnego. O narzędziach, które pozwalają zminimalizować negatywny wpływ na otoczenie i roli świadomości ekologicznej rozmawiamy z Tadeuszem Radzięciakiem, Dyrektorem Pionu Produkcji i Technologii Cementu, Członkiem Zarządu firmy.
CEMEX posiada w Polsce 47 zakładów produkcyjnych, w których wytwarza się cement, beton towarowy i kruszywa. Mimo szkodliwego wpływu na środowisko tego typu działalności, Państwa firma prowadzona jest z poszanowaniem środowiska naturalnego, czego dowodem są chociażby nominacja do konkursu EMAS AWARDS, piąte miejsce w klasyfikacji platynowej Rankingu Odpowiedzialnych Firm 2017, Złoty Listek CSR oraz wyróżnienie nagrodą 20-lecia TÜV Rheinland w kategorii „Odpowiedzialność za środowisko”. Proszę powiedzieć, jak wygląda w praktyce realizacja programu dbałości o środowisko.
Tadeusz Radzięciak | Dbałość o środowisko naturalne jest jednym z priorytetów naszej firmy i jest mocno osadzona w strategii zrównoważonego rozwoju oraz kulturze organizacyjnej CEMEX.
Głównym filarem, na którym opiera się sprawowanie nadzoru nad ochroną środowiska w naszej firmie jest funkcjonujący obecnie we wszystkich zakładach CEMEX Polska system zarządzania środowiskowego według normy ISO 14001
Głównym filarem, na którym opiera się sprawowanie nadzoru nad ochroną środowiska w naszej firmie jest funkcjonujący obecnie we wszystkich zakładach CEMEX Polska system zarządzania środowiskowego według normy ISO 14001.
Zgodnie z założeniami przyjętej polityki środowiskowej prowadzimy działalność w sposób eliminujący lub przynajmniej minimalizujący oddziaływanie na otoczenie. Prowadzimy liczne działania mające na celu zrównoważoną gospodarkę zasobami naturalnymi, obniżanie poziomu emisji CO2, właściwą rekultywację terenów poeksploatacyjnych, racjonalne zarządzanie wodą i energią, a także promowanie rozwiązań w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym.
W Spółce obowiązuje zintegrowany system zarządzania według ISO 14001, ISO 50001, ISO 9001 oraz PN-N 18001. Czy oprócz spełnienia wymagań norm mogą Państwo wskazać inne korzyści z posiadania jednego, spójnego systemu?
TR | Zintegrowany system zarządzania obejmuje trzy zakłady cementowe należące do CEMEX, z których każdy posiada odrębną specyfikę produkcji. W związku z tym do momentu
wdrożenia jednolitych procedur, instrukcji, formularzy w ramach zintegrowanego systemu zarządzania cała prowadzona dokumentacja była rozproszona i niejednolita. Wypracowanie tożsamej dokumentacji dla całego Pionu Produkcji Cementu poprawiło komunikację pomiędzy zakładami oraz nadzór nad samą dokumentacją. Zmniejszyła się ilość dokumentów, a zwiększyła ich czytelność, dzięki wprowadzonej hierarchizacji ważności.
Drugą korzyścią wynikającą z przyjęcia zintegrowanego systemu zarządzania jest możliwość prowadzenia procesów szkoleniowych dla wszystkich pracowników Pionu Cementu, bez konieczności zastanawiania się, czy omawiane tematy będą zrozumiałe zarówno dla pracowników z Chełma, Rudnik czy Gdyni. Dzięki temu grupy szkoleniowe można dobierać tak, aby szkolenie było jednocześnie wymianą doświadczeń z zakresu stosowania pewnych procedur pomiędzy pracownikami z różnych zakładów. Dodatkową korzyścią są wypracowane ramowe programy szkoleniowe dla nowo przyjętych osób, dzięki którym osoba przeszkolona w jednym zakładzie może praktycznie bez problemów podjąć pracę w innym.
Integracja systemów pozwoliła na prowadzenie zintegrowanych audytów wewnętrznych. Tym samym ograniczyła czas, który poświęcany jest na same audyty, gdyż nie ma konieczności sprawdzania za każdym razem dokumentów wspólnych dla wszystkich systemów.
Do korzyści należy również zaliczyć działania, które muszą być prowadzone w ramach poszczególnych systemów zarządzania, a wynikają bezpośrednio z przyjętych norm. Najlepszym przykładem będą tutaj procesy związane z audytem wewnętrznym oraz przeglądem zarządzania.
Integracja systemów pozwoliła na prowadzenie zintegrowanych audytów wewnętrznych. Tym samym ograniczyła czas, który poświęcany jest na same audyty, gdyż nie ma konieczności sprawdzania za każdym razem dokumentów wspólnych dla wszystkich systemów.
Zaoszczędzony czas jest bardzo ważny zarówno dla audytora, jak i osób audytowanych – w szczególności w okresach szczytowej produkcji, ponieważ wtedy osoby zaangażowane w audyt są mimo wszystko odrywane od swoich codziennych obowiązków. Należy również wspomnieć o tym, że opracowane w ten sposób raporty z audytów, które są daną wejściową do przeglądów zarządzania, dają pełniejszy obraz funkcjonowania poszczególnych komórek organizacyjnych oraz prowadzonych w nich procesach i pozwalają na podejmowanie skuteczniejszych działań naprawczych.
Nowelizacja europejskiego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji CO2 wymusza na przemyśle ograniczenie emisji dwutlenku węgla. Jak CEMEX podchodzi do tego wyzwania?
CEMEX Polska to jeden z wiodących producentów cementu, betonu i kruszyw w Polsce, który dba o środowisko naturalne zarówno poprzez dostarczane surowce, jak i paliwa stosowane do produkcji. Dbałość o ekologię jest integralnym elementem strategii zrównoważonego rozwoju firmy.
TR | Emisje do powietrza to istotny element oddziaływania zakładów CEMEX Polska na środowisko naturalne. Emisje procesowe zostały uznane za znaczące aspekty środowiskowe, które podlegają szczególnemu nadzorowi i ciągłemu monitorowaniu. Kluczowym elementem jest emisja dwutlenku węgla – CO2, na którą zakład może wpływać w ograniczonym stopniu, gdyż około 65% pochodzi z rozkładu węglanów zawartych w surowcach stosowanych do produkcji klinkieru cementowego, a pozostałe 35% to emisja pochodząca ze spalanego paliwa, niezbędnego do wypalenia klinkieru.
Będąc świadomym negatywnego wpływu gazów cieplarnianych oraz planowanej ostatnio nowelizacji europejskiego Systemu Handlu Uprawnieniami do emisji CO2, która zakłada obniżenie tzw. benchmarku z obecnego poziomu 766 do 688 kg CO2/tonę klinkieru w 2021 roku, CEMEX Polska podjął konkretne działania, których celem była wymierna redukcja emisji CO2. W 2012 roku wprowadzony został długofalowy i wieloetapowy plan zmniejszenia emisji dwutlenku węgla z procesu produkcji klinkiery czy cementu. W efekcie tych działań już na koniec roku 2017 w przypadku Cementowni Chełm emisja CO2 została obniżona o blisko 13%, z 859 do 748 kg CO2/tonę klinkieru.
Mając na uwadze obecnie planowaną nowelizację systemu ETS, w CEMEX Polska, ale także i w globalnych strukturach, zostały powołane zespoły specjalistów ds. dostosowania naszych zakładów do nowych standardów emisyjnych.
Mając na uwadze obecnie planowaną nowelizację systemu ETS, w CEMEX Polska, ale także i w globalnych strukturach, zostały powołane zespoły specjalistów ds. dostosowania naszych zakładów do nowych standardów emisyjnych.
Każdy zakład, w każdym kraju ma stworzony indywidualny, wielofunkcyjny plan redukcji emisji CO2, z założeniem osiągnięcia zakładanego benchmarku – 688 kg CO2/tonę klinkieru.
Na zmniejszenie emisji w procesie produkcji klinkieru cementowego można wpływać w dwojaki sposób: poprzez modyfikację zestawu surowcowego oraz rodzaj stosowanego paliwa. Natomiast w przypadku cementu poprzez zastąpienie części klinkieru składnikami nieklinkierowymi, takimi, jak popioły lotne, granulowany żużel wielkopiecowy, kamień wapienny czy pucolany.
Unia Europejska ma również strategię w zakresie gospodarki odpadami. Chodzi o stworzenie gospodarki o obiegu zamkniętym. Czy tego typu podejście da się realizować w Państwa przypadku? Jakie działania podejmują Państwo w tym zakresie?
Firma CEMEX już od wielu lat stosuje rozwiązania zgodne z założeniami modelu gospodarki o obiegu zamkniętym. Wpisują się one idealnie w główny postulat polityki środowiskowej firmy, czyli ograniczanie zużycia zasobów naturalnych.
Firma CEMEX już od wielu lat stosuje rozwiązania zgodne z założeniami modelu gospodarki o obiegu zamkniętym. Wpisują się one idealnie w główny postulat polityki środowiskowej firmy, czyli ograniczanie zużycia zasobów naturalnych.
Cementownie CEMEX wykorzystują w procesach produkcji klinkieru oraz cementu zarówno paliwa alternatywne pochodzące z odpadów – jako substytut węgla kamiennego, jak i surowce będące odpadami z innych branż. Paliwa alternatywne to szeroka grupa różnych materiałów o określonych parametrach, charakteryzujących się wysoką wartością opałową, którymi zastępujemy paliwa kopalne dotychczas stosowane w przemyśle cementowym.
Głównym paliwem alternatywnym stosowanym w naszych zakładach jest tzw. RDF (z ang. Refuse Derived Fuels), czyli odpowiednio wysortowana i rozdrobniona frakcja palna z odpadów komunalnych i przemysłowych. Ponadto wykorzystujemy również rozdrobnione opony oraz paliwa z biomasy, neutralne pod względem emisji CO2, takie, jak mączki mięsno-kostne z przemysłu mięsnego czy wysuszony osad ściekowy z oczyszczalni. Tym samym nasze działania nie tylko przyczyniają się do oszczędności zasobów naturalnych, ale również obniżają tzw. ślad węglowy naszych zakładów. Odpady poddawane są odzyskowi energetycznemu w piecu cementowym, a dzięki odpowiednim warunkom spalania (wysokiej temperaturze oraz długiemu czasowi zatrzymania materiału) możemy zapewnić ich bezpieczną utylizację. Procesy współspalania objęte są bardzo rygorystycznymi wymaganiami prawnymi i reżimem kontrolnym w zakresie wielkości emisji oraz monitoringu, co gwarantuje pełne bezpieczeństwo procesu. W ostatnich latach poziom udziału paliw alternatywnych w bilansie cieplnym cementowni był bardzo wysoki i sięgał odpowiednio 85% w Cementowni Chełm oraz 55% w Cementowni Rudniki.
Obok racjonalnej gospodarki paliwami CEMEX dąży również do ograniczenia zużycia surowców pochodzenia naturalnego. W związku z tym w naszych cementowniach stosujemy surowce zastępcze (zarówno o statusie odpadu, jak i produktu ubocznego) jako dodatek do produkowanego klinkieru i cementu. Z sektora energetycznego pozyskujemy popioły lotne, popioły wapienne, piaski fluidalne, a także reagipsy powstałe w procesach oczyszczania gazów odlotowych. Ponadto źródłem gipsu stanowiącego regulator wiązania w cemencie są także formy gipsowe pochodzące z przemysłu ceramicznego i budowlanego, a z sektora metalurgicznego pozyskujemy żużle oraz szlamy poprodukcyjne.
Z kolei jedyne powstające w cementowniach odpady technologiczne, tj. pyły z by-pass’u oraz pyły piecowe, które zostały uznane za produkt uboczny, są wykorzystywane przez wyspecjalizowane firmy z branży budowlanej i wydobywczej. Mogą być stosowane do wykonywania warstw konstrukcyjnych nawierzchni drogowych, rekultywacji i stabilizacji składowisk odpadów oraz jako materiał podsadzkowy do wypełniania likwidowanych wyrobisk górniczych czy produkcji innych spoiw wiążących.
Podsumowując, nasze dotychczasowe osiągnięcia wyraźnie wpisują się w opracowany przez Komisję Europejską „Plan działania Unii Europejskiej dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym”. W szczególności warto zwrócić uwagę na liczne, stworzone z naszym udziałem systemy tzw. symbiozy przemysłowej, czyli zamkniętych obiegów surowców i odpadów, kiedy odpady lub produkty uboczne z jednego sektora przemysłu stają się surowcem dla innej branży.
Środowisko to także ludzie. Inicjatywy CEMEX, podnoszące świadomość ekologiczną pracowników i społeczności lokalnej oraz angażujące w przedsięwzięcia na rzecz środowiska, potwierdzają, że jest to ważny element polityki środowiskowej. Proszę powiedzieć, jakie aktywności z zakresu zrównoważonego rozwoju są obecnie prowadzone.
TR | Mając na uwadze, że wiedza i świadomość są kluczem do skutecznych działań w obszarze ochrony środowiska, CEMEX inicjuje w lokalnych społecznościach, we współpracy ze szkołami oraz wyspecjalizowanymi edukatorami, liczne programy edukacyjne, skierowane przede wszystkim do najmłodszej części społeczeństwa. Oferta interaktywnych warsztatów dotyczy m.in. zagadnień związanych z życiem sów, geologią obszarów, na których prowadzimy swoją działalność, rekultywacją czy rolą pszczół w przyrodzie oraz ich zagrożeniami. Wspieramy także szkoły i gminy w zakładaniu tzw. miejsc przyjaznych pszczołom, wyposażonych w hotele dla owadów oraz odpowiednią bazę pokarmową.
Środowisko to także ludzie. Inicjatywy CEMEX, podnoszące świadomość ekologiczną pracowników i społeczności lokalnej oraz angażujące w przedsięwzięcia na rzecz środowiska, potwierdzają, że jest to ważny element polityki środowiskowej.
Prowadząc działalność górniczą, staramy się minimalizować nasz wpływ na przyrodę. Po zakończeniu eksploatacji prowadzimy rekultywację w sposób przemyślany i przyjazny naturze, zapewniając optymalne warunki do rozwoju bioróżnorodności. Przykładem może być przyrodnicza ścieżka edukacyjna „Kopalnia przywrócona naturze”, powstała na terenie dawnego wyrobiska „Lipówka” w Rudnikach, w sąsiedztwie Cementowni Rudniki. Ścieżka wraz z opracowanymi materiałami dydaktycznymi dla nauczycieli stała się popularnym miejscem terenowej edukacji przyrodniczej. Od trzech lat na terenie zrewitalizowanego kamieniołomu CEMEX organizuje edukacyjny piknik rodzinny pod nazwą „Dzień Bioróżnorodności”, gdzie odwiedzający mogą zapoznać się z przyrodą kamieniołomu oraz całego regionu, wziąć udział w licznych konkursach oraz atrakcjach sportowych.
Pracownicy CEMEX zawsze chętnie angażują się w inicjatywy na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Do projektów wolontariackich zgłaszanych przez pracowników włączani są sąsiedzi ze społeczności lokalnych oraz rodziny pracowników. Poprzez konkursy grantowe organizowane przez Fundację CEMEX „Budujemy przyszłość” opieką otaczamy inicjatywy podejmowane w lokalizacjach, gdzie CEMEX prowadzi działalność biznesową zarówno w zakresie ekologii, jak i kultury, kształtowania edukacji czy programów obywatelskich.
Rozwój i wdrażanie technologii materiałów budowlanych CEMEX jest częścią globalnego networku ds. badań i rozwoju, na czele z Centrum Badań CEMEX z siedzibą w Szwajcarii.
| Tadeusz Radzięciak – Członek Zarządu CEMEX Polska Sp. z o.o., Czechy i Europa Wschodnia, Dyrektor Pionu Produkcji i Technologii Cementu, Dyrektor Cementowni Chełm |
|---|
Sprawdź ofertę szkoleń
