Modertrans Poznań zajmuje się projektowaniem, produkcją oraz modernizacją tramwajów. To tutaj powstała replika wagonu Carl Weyer z 1905 roku, który jest obecnie dumą Poznania. Tutaj także wraz z naukowcami z Politechniki Poznańskiej konstruktorzy opracowują nowoczesny model tramwaju niskopodłogowego Moderus Gamma. Od 2012 roku firma w zakresie certyfikacji systemów ISO współpracuje z TÜV Rheinland Polska. Do rozmowy zaprosiliśmy pana Jarosława Bakinowskiego, Wiceprezesa Zarządu Modertrans Poznań.

Firma Modertrans Poznań powstała z połączenia Zakładu Napraw Autobusów w Biskupicach i Wydziału Napraw Tramwajów MPK Poznań. Geneza powstania sugeruje, że główną działalnością są remonty. Tymczasem firma wygrywa kolejne przetargi na dostawy nowoczesnych tramwajów do miast w całej Polsce. Czy może Pan opowiedzieć, jak to się wszystko zaczęło i skąd decyzja o uruchomieniu produkcji?

Rzeczywiście, działalność naszej firmy rozpoczęła się od remontów tramwajów na rzecz MPK Poznań. Dla poznańskiego przewoźnika wykonaliśmy również nasze pierwsze modernizacje wysokopodłogowych tramwajów. Później rozpoczęliśmy produkcję własnych wózków i nowych pudeł do tramwajów Moderus Alfa. Doświadczenie zdobyte podczas wykonywania tych prac przyczyniło się do stworzenia pierwszej modernizacji, w której dwa człony wysokopodłogowe zostały przez nas połączone członem niskopodłogowym. Takie rozwiązanie okazało się bardzo trafione i pożądane na rynku, więc postanowiliśmy stworzyć zupełnie nowy tramwaj takiej konstrukcji, produkowany od początku do końca przez nas. Tramwaje częściowo niskopodłogowe, które opuszczają nasze hale produkcyjne to rodzina Moderus Beta. Cieszą się zainteresowaniem wielu miast, ponieważ zapewniają wymaganą dostępność z poziomu niskiej podłogi przy atrakcyjnej cenie. Takie rozwiązanie to również łatwość w eksploatacji oraz o wiele mniejszy negatywny wpływ na infrastrukturę w porównaniu z pojazdami całkowicie niskopodłogowymi. Pozwala to zatem wyposażyć przewoźnika w zupełnie nowy tramwaj, który nie sprawia trudności w obsłudze, jest dostępny dla osób niepełnosprawnych i nie generuje dodatkowych kosztów związanych z negatywnym oddziaływaniem na torowisko. W sumie na tory przewoźników w całej Polsce trafiło już 250 tramwajów nowych lub głęboko zmodernizowanych przez naszą firmę.

Na rynku producentów pojazdów szynowych bardzo mocną pozycję mają PESA i Solaris. Jak Modertrans radzi sobie z tak silną konkurencją?

Nie traktujemy tych firm jako bezwzględnej konkurencji, ponieważ jesteśmy producentem działającym w zupełnie innym obszarze, choć oczywiście nie można stwierdzić, że nie jest to dla nas żadna konkurencja. Można powiedzieć, że w jakiś sposób się uzupełniamy i stymulujemy do dalszego rozwoju. PESA i Solaris to produkcja taboru całkowicie niskopodłogowego. Poza tym są to firmy odpowiednio dwadzieścia i dziesięć razy większe. Dodatkowo produkujące również pojazdy na rynek zagraniczny. Modertrans koncentruje się na polskim rynku, choć zdobyliśmy pierwsze doświadczenie w dostawie specjalistycznych wózków dla europejskich przewoźników. Aktualnie produkowany przez Modertrans pojazd niskopodłogowy to dla nas nowe doświadczenie. Zdobyte przy wcześniejszych projektach wiedza i umiejętności powinny pozytywnie wpłynąć na końcowy produkt – tramwaj Moderus Gamma.

Wśród doniesień prasowych na temat sukcesów firmy można przeczytać o stworzeniu repliki wagonu z 1905 roku oraz o projekcie nowoczesnego tramwaju Moderus Gamma. To bardzo ciekawe, ale i czasochłonne przedsięwzięcia. Proszę opowiedzieć jak wyglądała ich realizacja?

Stworzenie repliki wagonu Carl Weyer z 1905 to był bardzo praco- i czasochłonny proces, wymagający od nas przede wszystkim cierpliwości. Przygotowania do odtworzenia tramwaju trwały 2,5 roku, a potem kolejne 1,5 roku poświęciliśmy na prace produkcyjne. Wiele z oryginalnych części tramwaju nie zostało zachowanych, inne były zniszczone, więc ich odtworzenie było największym wyzwaniem. Gromadziliśmy historyczną dokumentację, zdjęcia, aby móc stworzyć rysunkii modele pozwalające wykonać wierne kopie tych elementów. Trudnością było również wykonanie drewnianego pudła w technologii, jaką stosowano na początku XX wieku – pudło tramwaju jest złożoną konstrukcją drewnianą, łączoną bez użycia śrub czy wkrętów. Efekt końcowy, jaki uzyskaliśmy, jest teraz atrakcją Poznania podczas uroczystości miejskich i pozwala na podróż w czasie – do komunikacji z początku ubiegłego wieku. Podczas realizacji projektu Moderus Gamma łączymy wiedzę i doświadczenie naszej firmy oraz Politechniki Poznańskiej. Jest to projekt badawczo-rozwojowy, w którym zastosowanie znalazły nowoczesne technologie. Tworząc konsorcjum z jednostką badawczą, chcemy stworzyć produkt, który jest nie tylko funkcjonalny, ale również innowacyjny. Prace prowadzimy równolegle z regularnym procesem produkcyjnym tramwajów dla przedsiębiorstw komunikacyjnych, a więc planowanie i zarządzanie pracami to kluczowy element funkcjonowania naszej firmy.

Zgodnie z obowiązującymi wymogami prawnymi każdy pojazd szynowy dopuszczony do ruchu musi uzyskać homologację. Cały proces jest dosyć skomplikowany. Jak to wygląda ze strony producenta, które etapy przy produkcji nowego typu pojazdu wymagają szczególnej uwagi?

Każdy etap produkcji, szczególnie nowego typu pojazdu, wymaga od nas wyjątkowej uwagi. Oprócz tego, że musi on spełniać warunki dopuszczające go do ruchu, to musi również spełniać oczekiwania zamawiającego. Tu ważną rolę odgrywają konstruktorzy, którzy planują każdy szczegół konstrukcji i wyposażenia pojazdu, tak, aby odpowiadał on wszystkim wymaganiom. Na tej podstawie mogą zostać uruchomione zamówienia części i podzespołów oraz cały proces produkcji. Tutaj szczególną uwagę zwraca się na jakość wykonania następujących po sobie czynności produkcyjnych – od spawania konstrukcji pudła, przez lakierowanie, montaż podzespołów, części, produkcję wózków – aż do uzyskania finalnego produktu. Tramwaj produkowany w ten sposób nie tylko spełni oczekiwania zamawiającego i będzie długo służył pasażerom, ale także bez problemu przejdzie przez proces homologacji.

Na koniec chciałam zapytać o certyfikację systemów zarządzania ISO 9001 oraz ISO 14001. Specyfika działalności Modertrans wymaga od audytorów wiedzy branżowej, jak w tym kontekście oceniają Państwo współpracę z ekspertami TÜV Rheinland Polska?

Audytorzy TÜV Rheinland Polska, z którymi dotychczas nasza firma miała do czynienia, to profesjonaliści. W zespole audytorów znajdują się osoby z wieloletnim doświadczeniem i wiedzą dotyczącą naszej branży. Audytorzy z poza branży mają zawsze inne, świeże spojrzenie na firmę. Wskazówki i spostrzeżenia zgłaszane podczas audytów przeprowadzanych przez TÜV Rheinland Polska są dla nas bardzo cenne. Wykorzystujemy je do rozwoju Modertrans Poznań.