Każdy wytwórca z branży przemysłowej wie, że aby odnieść sukces trzeba mieć produkt wysokiej jakości, dostarczony na czas i za konkurencyjną cenę. Rosnąca presja zglobalizowanego rynku na jakość, czas i koszty powoduje, że poddostawcy komponentów lub dostawcy materiałów rozsiani są po całym kraju, Europie, a nawet świecie. W takiej sytuacji kluczowa dla zamawiającego staje się kwestia kontroli procesów produkcyjnych u poddostawców. Jak sprawić, żeby wszystko poszło zgodnie z planem?

Kontrolą procesów produkcyjnych zainteresowani mogą być generalni wykonawcy, a także wytwórcy, którzy część swojej produkcji zlecają innym, mniejszym poddostawcom, optymalizując tym samym terminy wykonania własnego zleconego zakresu. Cel jest znany - osiągnięcie wymaganej w kontrakcie jakości produktów oraz finalizacja produkcji na czas, bez narażania się na kary wynikające z opóźnień, bądź zwrotów z powodu niespełnienia wymagań jakościowych. Niestety nierzadko sprawy toczą się inaczej, niż zaplanowano, niezależnie od tego, jak dobrze projekt został przygotowany.

Kontrola najwyższą formą zaufania

Wykrystalizowało się wiele systemów nadzorowania rozsianych procesów produkcyjnych. Systemy te wspomagane są przez niezależne jednostki kontrolne/ inspekcyjne, dzięki którym ryzyka, o których mowa powyżej, zostają znacząco zredukowane.

Generalny wykonawca lub wytwórca może otrzymać wsparcie w najbardziej krytycznych etapach realizacji projektu, rzutujących na jakość produktu końcowego, a tym samym na utrzymanie dobrej marki firmy. Wśród tych etapów należy wymienić m.in. wybór poddostawców, kontrolę jakości i terminowości prefabrykacji, kontrolę gotowych produktów tuż przed wysyłką lub też kontrolę jakości i terminowości montażu.

Kluczowe etapy projektu

Często niedoceniany jest proces wyboru właściwego poddostawcy. A tymczasem prawidłowa ocena dostawców zapewnia, że spełniać oni będą wymagania jakościowe klienta i że wszystkie procesy produkcyjne będą zgodne z obowiązującymi normami i przepisami. Dzięki obszernej ocenie dostawców, możliwa jest analiza potencjalnych i istniejących dostawców, a tym samym poprawa swoich wyników biznesowych. Ocena taka powinna obejmować audyty i opinie w następujących obszarach dostawcy: system zarządzania jakością procedury, pracownicy i kwalifikacje, procesy produkcyjne, urządzenia i wykorzystywane w produkcji techniki, projektowanie, kontrola materiałów i produktów, badania nieniszczące.

Dużo większą wagę przykłada się obecnie do kontroli jakości podzleconej prefabrykacji, którą nierzadko zlecający realizuje własnymi wolnymi zasobami. Coraz częściej jednak zamawiający decydują się na korzystanie z pomocy specjalistów niezależnych jednostek kontrolnych/inspekcyjnych, podkreślając fakt, że inspektorzy takich jednostek wolni są od presji harmonogramu projektu, w efekcie czego inspekcje mają charakter zdecydowanie bardziej obiektywny.

Podczas takich kontroli inspektorzy mają za zadanie sprawdzić, czy poszczególne komponenty odpowiadają dokumentacji projektowej, są zgodne z zasadami sztuki i spełniają specyficzne wymagania jakościowe. Nadzór odbywa się w oparciu o plany kontroli i badań, zatwierdzone przed rozpoczęciem prefabrykacji. Niezależna jednostka na tym etapie może pomóc przy określeniu punktów kontrolnych dla klienta, którego później reprezentuje. W końcowym etapie prefabrykacji następuje kontrola końcowa wyrobu u poddostawcy, tak by mieć pewność, że otrzymany zostanie produkt i dokumentacja odpowiadająca zamówieniu oraz obowiązującym wymaganiom technicznym i kontraktowym. Kontrola taka oprócz weryfikacji produktu na zgodność z projektem, obejmuje również sprawdzenie kompletności dokumentacji oznaczeń na wyrobie, bądź danych na tabliczkach znamionowych oraz ogólną kontrolę wizualną produktu, łącznie z jakością powłoki antykorozyjnej (jeżeli dotyczy).

Kontrola terminowości

Niestety samo zapewnienie wysokiej jakości wykonania nie gwarantuje sukcesu. Opóźnienia w dostawach materiałów lub w wysyłce prefabrykowanych komponentów mogą mieć wpływ na budżet projektu, a dodatkowo wpłynąć na niezadowolenie klientów. By zminimalizować ryzyko i uniknąć kosztownych kar, warto zaplanować „expediting” (kontrolę terminowości) jako jeden z procesów profesjonalnego zarządzania projektem.

Do wyboru pozostaje tzw. Desk expediting (zza biurka) lub Field expediting (bezpośrednio u wytwórcy/ na budowie). Każda z form obejmuje weryfikację rzeczywistego stanu realizacji projektu względem zapisów umownych, monitorowanie przebiegu produkcji, określenie obszarów problemowych i identyfikację zagrożeń. Desk expediting jest cennym narzędziem do monitorowania dostawców, lecz ogranicza się do komunikacji telefonicznej lub za pośrednictwem pism. Stąd ma zastosowanie raczej jako monitoring przy poszczególnych kamieniach milowych. Jeżeli to możliwe Desk expediting powinien być połączony z Field expediting, który realizowany u wytwórcy daje bezpośrednio zweryfikowaną ocenę aktualnego postępu prac oraz gwarantuje natychmiastową informację zwrotną na temat potencjalnych „wąskich gardeł”. Szczegółowe raporty z takich działań umożliwiają w razie konieczności błyskawiczne podjęcie środków zaradczych, by uniknąć opóźnień i wynikających z nich kar.

Kontrola przedwysyłkowa

Zakończenie prefabrykacji niesie za sobą kolejny kluczowy etap projektu – wysyłkę prefabrykowanych komponentów na budowę lub do zleceniodawcy w celu dalszej obróbki. W tym momencie warto zainwestować w kontrolę przedwysyłkową, która ma na celu zapewnienie bezpiecznego transportu oraz utrzymanie wysokiej jakości dostarczanych towarów.

Niewłaściwy załadunek może doprowadzić do uszkodzeń, deformacji prawidłowo wykonanych elementów i w efekcie, pomimo natężonych działań w zakresie kontroli jakości procesu prefabrykacji, element docierający do celu może wymagać naprawy lub wymiany.

Na tym etapie, jeszcze przed załadunkiem wyrobów, przeprowadzana jest wizualna kontrola jakościowa i ilościowa, a także kontrola wymiarowa komponentów. Podczas kontroli przedwysyłkowej inspektorzy skupiają się również na analizie dokumentacji, jej kompletności i przejrzystości. Towarzyszą także przy samym załadunku, by zweryfikować i zapewnić odpowiednią jakość pakowania oraz etykietowania.

W trosce o reputację

Przedstawione powyżej systemy kontroli jakości i terminowości z pewnością wymagają czasu oraz nakładów finansowych. Jednak coraz więcej wytwórców branży przemysłowej, w trosce o swoją reputację i konkurencyjność, wplata w swój projekt procesy mające na celu zapewnienie niezbędnej jakości i wydajności. Ważne jest tu także wsparcie ekspertów niezależnych jednostek kontrolnych/inspekcyjnych, którzy w oparciu o swoje bogate doświadczenia służą radą, wskazówkami oraz działaniem skoncentrowanym na poprawie jakości.